Γνωρίζουμε τη συγγραφέα Ευαγγελία Παπαθανασίου

¨Το αστεράκι που μετακόμισε¨ το γνωρίσαμε και το αγαπήσαμε. Σήμερα θα γνωρίσουμε και τον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από αυτό. Η συγγραφέας Ευαγγελία Παπαθανασίου μας συστήνεται και μας μιλάει για τα βιβλία της. Την ευχαριστούμε για τη συνέντευξη που μας παραχώρησε. Γνωρίστε την και εσείς καλύτερα μέσα από τις απαντήσεις της!! Ένας άνθρωπος που γνώμονας στη ζωή του ήταν η αγάπη και η ενασχόληση με τα παιδιά.

Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς;

Γεννήθηκα στην Ελασσόνα της Λάρισας και μεγάλωσα στο Μόναχο,  οι γονείς μου ανήκουν στην πρώτη γενιά μεταναστών στη Γερμανία. Πήγα όμως σε ελληνικό σχολείο και αφού το τελείωσα πέρασα  στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Θεσσαλονίκης για να γίνω δασκάλα.  Δεν σταμάτησα να σπουδάζω και να επιμορφώνομαι, ήταν πάντα στις άμεσες προτεραιότητές μου. Αγαπώ πολύ τα βιβλία και αγαπημένο μου είδος είναι τα αστυνομικά, τα βιβλία φαντασίας και τα παραμύθια. Αγαπώ πολύ και τη δουλειά μου, λατρεύω να έχω γύρω μου παιδιά, να τα ακούω, να τα παρατηρώ, είναι μια δουλειά που παίρνεις πολλή αγάπη. Πρόσφατα αφυπηρέτησα από τη θέση της Συντονίστριας Εκπαιδευτικού Έργου Εκπαίδευσης για την Αειφορία, μια θέση ευθύνης με κεντρικό άξονα τις δράσεις αειφορίας των σχολείων.

Σας κέρδισε η εκπαίδευση, πώς καταφέρατε να συνδέσετε και τη δραματική τέχνη;

Το θέατρο ασκούσε επάνω μου μια μαγεία από μικρό παιδί. Ανάμεσα στις σπουδές μου ήταν και μια Δραματική Σχολή, την οποία δεν κατάφερα να ολοκληρώσω λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων. Το σχολείο είναι ένας χώρος όπου το θέατρο κατείχε πάντα μια περίοπτη θέση, πάντα γινόταν και γίνονται σχολικές παραστάσεις σε εθνικές επετείους και γιορτές λήξης των μαθημάτων. Έπειτα, όλα τα παιδιά αγαπούν το θέατρο και αγαπούν να μπαίνουν σε διάφορους ρόλους. Αυτό μου έδωσε το κίνητρο για ψάξιμο, διάβασμα και επιμόρφωση έτσι ώστε να μάθω να  χρησιμοποιώ το θέατρο, τις θεατρικές δραστηριότητες και το θεατρικό παιχνίδι μέσα  στο μάθημα και στα διάφορα  προγράμματα καινοτόμων δράσεων.

Το θέατρο είναι ένα εργαλείο βιωματικής μάθησης πολύ αγαπητό στα παιδιά και με απίστευτα και απρόσμενα αποτελέσματα. Το θέατρο όπως και όλες οι Τέχνες κατέχουν και πρέπει να κατέχουν ένα μεγάλο μέρος μέσα στην εκπαίδευση και σε όλες τις βαθμίδες. Ευτυχώς η  κυρίαρχη άποψη ότι αυτά είναι για τις μικρότερες ηλικίες τείνει να εκλείψει σιγά- σιγά. Οι Τέχνες και η βιωματική μάθηση μέσα από τις Τέχνες είναι για όλες τις ηλικίες και έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα από τους παραδοσιακούς τρόπους μάθησης και διδασκαλίας. Επίσης αυτού του είδους οι δραστηριότητες που οδηγούν τα παιδιά στη συνεργασία, τα βοηθούν να μάθουν καλύτερα τον εαυτό τους, να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση, εξασκούνται να αποδεχτούν το διαφορετικό, και να νιώσουν ισότιμα στην «αγκαλιά» της ομάδας.  Από αυτή τη γνώση και την εμπειρία γεννήθηκε το βιβλίο μου «Η σχολική θεατρική παράσταση, το θεατρικό παιχνίδι και ο κοινωνικός αποκλεισμός στη σχολική τάξη» που είναι μια μελέτη πάνω στο θέατρο στην εκπαίδευση και συμπεριλαμβάνει μια έρευνα που έκανα για το θέμα αυτό. Το βιβλίο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς και σε όποιον/α ασχολείται με ομάδες παιδιών.  

Ποιες οι διαφορές στην εκπαίδευση ανάμεσα σε Ελλάδα και Γερμανία;

Οι διαφορές είναι πολλές. Σε κάποια σημεία θεωρώ ότι το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα είναι πιο φιλικό στα παιδιά, σε άλλα πάλι όχι. Για παράδειγμα στη Γερμανία η φοίτηση στο νηπιαγωγείο δεν είναι υποχρεωτική, ενώ εδώ έχει γίνει υποχρεωτική και η φοίτηση των προνηπίων.  Αντίθετα,  το γεγονός ότι το Δημοτικό σχολείο στη Γερμανία διαρκεί τέσσερα χρόνια  και το παιδί πρέπει να επιλέξει μετά την Τετάρτη Δημοτικού το είδος της εκπαίδευσης  που θέλει να συνεχίσει, τεχνική, επαγγελματική ή ακαδημαϊκή, είναι ένας πολύ στρεσογόνος παράγοντας.  Από την άλλη, στη Γερμανία ο κάθε τομέας  εκπαίδευσης βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με τον χώρο εργασίας, έτσι το παιδί γνωρίζει από νωρίς ποιος κλάδος έχει  και ποιος δεν έχει προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης. Τα σχολεία ελέγχονται από την κυβέρνηση του κάθε κρατιδίου και παρόλο που οι γερμανικοί εκπαιδευτικοί νόμοι είναι μοναδικοί για κάθε ένα από τα 16 ομοσπονδιακά κράτη της Γερμανίας, υπάρχουν ορισμένα γενικά πρότυπα.

Πως εμπνευστήκατε το ¨Αστεράκι που μετακόμισε¨, είναι το πρώτο σας βιβλίο;

Ναι, είναι το πρώτο μου βιβλίο, χωρίς να είναι η πρώτη ιστορία που έχω γράψει. Η έμπνευση ήρθε από δύο μεριές. Η μία ήταν τα αστεράκια που κολλάμε στα παράθυρα των αιθουσών πριν τις Χριστουγεννιάτικες διακοπές, που με χαρά  κατασκευάζουν  τα παιδιά και ως τέτοια είναι «ζωντανά» και «μιλάνε». Και όταν «ζωντάνεψε» ένα τέτοιο αστεράκι  ξεπήδησε ένας χαρακτήρας που βλέπουμε συχνά στις σχολικές τάξεις, ένα αστεράκι που νιώθει ότι είναι διαφορετικό, οι άλλοι δεν το καταλαβαίνουν και εκείνο απογοητεύεται. Στο αστεράκι μου το κίνητρο και η ιδέα έρχεται από «έξω» από ένα άλλο πλάσμα. Έτσι δεν είναι και στη ζωή;Πολλές φορές χρειάζεται κάποιος/κάποια ή κάτι να μας τραβήξει και να μας δείξει έναν άλλο δρόμο που δεν είχαμε φανταστεί.

Υπάρχει κάποιο σημείο στη συγγραφή του  βιβλίου  που σας δυσκόλεψε περισσότερο;

Δεν θα έλεγα ότι με δυσκόλεψε, αλλά αυτό που χρειάστηκε μεγάλη προσοχή, ήταν το θρησκευτικό στοιχείο. Ήθελα να αναφερθώ στη Γέννηση και στη διδασκαλία του Χριστού χωρίς διδακτισμούς, χωρίς  «πρέπει» και ενοχοποιήσεις, αλλά να επικεντρωθώ στην ουσία με τρόπο απλό, κατανοητό και προσιτό στα παιδιά.

Στο αστεράκι υπάρχει και το θρησκευτικό στοιχείο, ποια η σχέση σας με τη θρησκεία; Τι θέση θεωρείτε πως θα έπρεπε να έχει η θρησκεία στην εκπαίδευση;

 Πιστεύω  πολύ και βαθιά, χωρίς προσκόλληση, παρωπίδες και εμμονές. Και χωρίς να πιστεύω ότι όλος ο κόσμος πρέπει να νιώθει και να πιστεύει το ίδιο. Έχω φίλους/φίλες που έχουν άλλη θρησκεία και φίλους/φίλες που δηλώνουν άθεοι. Ο κάθε άνθρωπος, άντρας και γυναίκα έχει τους δικούς του κώδικες αξιών και ηθικής και με αυτούς πορεύεται στη ζωή. Αν αυτοί οι κώδικες δεν βλάπτουν τον/την ίδιο/α ή κάποιον/α  άλλο/η, για μένα είναι αποδεκτοί. Τώρα όσον αφορά τη θέση της θρησκείας στην εκπαίδευση, μπορώ να πω πως πολλά πράγματα έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια προς το καλύτερο. Τα βιβλία των θρησκευτικών συνεχώς εξελίσσονται και δίνουν στα παιδιά τη δυνατότητα μιας πιο σφαιρικής αντίληψης του κόσμου, κατανόησης και αποδοχής του «άλλου» έξω από στείρους  καθωσπρεπισμούς. Εξάλλου αυτό δεν είναι  ο Χριστιανισμός; Δεν  είναι Αγάπη;

Πως εμπνευστήκατε τη συγγραφή του βιβλίου ¨Εγώ, η μαμά και το μπιζελάκι της¨;

Ένα μεγάλο κεφάλαιο της ζωής μου είναι η εμπειρία μου με τον καρκίνο. Νόσησα από καρκίνο του μαστού, επανειλημμένα εδώ και δεκαοχτώ χρόνια. Είμαι όμως καλά και χαίρομαι τη ζωή χάρη στην έγκαιρη διάγνωση κάθε φορά. Και αυτό το μήνυμα ήθελα να περάσω. Επειδή ο καρκίνος του μαστού εμφανίζεται πλέον σε όλο και πιο νέες γυναίκες, θέλησα μέσα από ένα βιβλίο για μικρά παιδιά, το οποίο διαβάζουν οι ενήλικες στα παιδιά, να περάσω το μήνυμα ότι δεν είναι η «επάρατος νόσος» και ότι κάποιος/α «πάλεψε και νίκησε» ενώ κάποιος/α άλλος/η δεν τον «νίκησε». Η μαγική λέξη είναι η πρόληψη. Μόνο έτσι, αν διαγνωστεί έγκαιρα, έχει πολύ καλές προοπτικές ίασης. Επίσης θέλησα να μιλήσω για αυτό το θέμα, ώστε οι νέοι γονείς μαζί με  τα παιδιά τους   να αποβάλλουν τον φόβο της νόσου. Όποιος/α φοβάται δεν θέλει να ασχοληθεί, άρα αποφεύγει την πρόληψη – μια αντίληψη βαθιά ριζωμένη στην ελληνική κοινωνία, η οποία ευτυχώς τείνει να εκλείψει –  άρα δεν προλαβαίνει και άρα κινδυνεύει περισσότερο.

Ποιο σημείο του θα λέγατε πως είναι το αγαπημένο σας;

Αγαπημένο σημείο είναι το τέλος,όπου η μαμά επιστρέφει υγιής από το νοσοκομείο και όπου όλη η οικογένεια είναι αγκαλιασμένη.

Ξεχωρίζετε κάποιο από τα βιβλία σας ;

Δύσκολη ερώτηση! Είναι σαν να με ρωτάτε αν ξεχωρίζω κάποιο από τα παιδιά μου! Το πρώτο το «Αστεράκι που μετακόμισε» είναι στην καρδιά μου γιατί είναι το πρώτο που εκτυπώθηκε και κυκλοφόρησε και αναφέρεται σε ένα λεπτό θέμα της διαφορετικότητας που δεν είναι η διαφορετικότητα της αναπηρίας κι όμως είναι εκεί. Το δεύτερο «Εγώ, η μαμά και το μπιζελάκι της» αναφέρεται σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα που όπως  είπα καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος στη ζωή μου. Θα σας πω όμως ένα μυστικό: θέλω πολύ το «μπιζελάκι» να τα πάει πολύ καλά γιατί είναι ένα βιβλίο που εκδόθηκε με χορηγία, του οποίου και η εικονογράφηση έγινε δωρεάν  και  τα χρήματα από την αγορά του  πηγαίνουν όλα στον σύλλογο «Παιδικές καρδιές» Σύλλογος Παιδιών με Συγγενείς Καρδιοπάθειες Βορείου Ελλάδος.

Σε ποιά ηλικία παιδιών απευθύνονται κυρίως τα βιβλία σας;

Το «Αστεράκι που μετακόμισε» απευθύνεται σε παιδιά νηπιαγωγείου και πρώτων τάξεων του Δημοτικού σχολείου. Το  βιβλίο «Εγώ, η μαμά και το μπιζελάκι της» αν και πιο απλό στη γραφή, απευθύνεται στις ίδιες ηλικίες.  

Τι να περιμένουν από εσάς οι μικροί αναγνώστες;

Από μένα οι μικροί αναγνώστες να  περιμένουν βιβλιοπαρουσιάσεις γεμάτες θεατρικό παιχνίδι, όχι μόνο πάνω στα δικά μου βιβλία, αλλά και  σε άλλα βιβλία παιδικής λογοτεχνίας και παραμυθιών. Επίσης  ιστορίες που έχω ολοκληρώσει, αλλά και άλλες που είναι  μισοτελειωμένες ότι θα  πάρουν τον δρόμο τους σύντομα και θα γίνουν βιβλία.

Μπορείτε να δείτε ΕΔΩ την βιβλιοπαρουσίαση μας για ¨Το αστεράκι που μετακόμισε¨.